چین چند بمب اتمی دارد؟
چین با 600 بمب اتمی بیش از هر کشوری در تلاش است تا توان هسته‌ای خود را گسترش دهد. آیا می‌تواند تهدیدی هسته‌ای برای آمریکا باشد؟
به گزارش اکوایران، وقتی صحبت از بمب اتمی و سلاح اتمی به میان می‌آید، معمولا ذهن همه به سمت کشورهای آمریکا و روسیه می‌رود؛ یعنی دو کشوری که غنی‌ترین زرادخانه دنیا را در اختیار دارند. اما در دو دهه اخیر، چین به میزان کم‌سابقه‌ای توان هسته‌ای خود را گسترش داده و به یک تهدید هسته‌ای جدی برای کشوری مانند آمریکا تبدیل شده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که چین در حال حاضر حدود 600 کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد و همچنان در تلاش است تا زرادخانه هسته‌ای خود را توسعه دهعد. پرسش اینجاست که چین تا کجا پیش خواهد رفت و آیا می‌تواند موازنه قدرت جهانی را تغییر دهد؟
چین چند بمب اتمی دارد؟
گزارش‌های فدراسیون دانشمندان آمریکایی (FAS) در کنار موسسه تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) نشان می‌دهد که:
- چین طبق برآوردهای صورت گرفته، اکنون در سال 2025 میلادی از حدود 600 کلاهک هسته‌ای فعال و ذخیره‌شده برخوردار است.
- تعداد کلاهک‌های هسته‌ای چین نسبت به سال 2023 (که حدود 400 کلاهک بوده است) افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد.
- کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که چین تا سال 2035، با ادامه این روند به حدود یک هزار تا یک هزار و 500 کلاهک هسته‌ای برسد.
به این ترتیب چین نسبت به سایر کشورها و قدرت‌های هسته‌ای در حال توسعه زرادخانه‌ای هسته‌ای خود است و همین رشد سریع باعث شده که تحلیل‌گران از آغاز یک دور جدید رقابت تسلیحات هسته‌ای سخن بگویند.
نخستین بمب اتمی چین
چین رسما در تاریخ 16 اکتبر 1964 با موفقیت اولین آزمایش بمب اتمی خود را در صحرای لوب‌نور (Lop Nur) انجام داد. جئو ئن لای، نخست‌وزیر وقت چین در آن زمان با افتخار اعلام کرد: «چین توانسته است سلاح هسته‌ای بسازد، اما ما هرگز آن را علیه کشورهای غیرهسته‌ای یا برای تهدید دیگران به کار نخواهیم برد.»
جئو ئن لای، نخست‌وزیر وقت چین، نخستین آزمایش هسته‌ای موفق این کشور را در سال 1964 اعلام کرد
چین به‌دنبال آن آزمایش به پنجمین قدرت هسته‌ای جهان بعد از آمریکا، شوروی، بریتانیا و فرانسه تبدیل شد. در آن زمان چین در میانه جنگ سرد قرار داشت و می‌خواست استقلال نظامی خود را از شوروی و غرب به دست آورد.
این موفقیت نماد آغاز «دکترین بازدارندگی چین» بود؛ دکترینی که بعدها به سیاست رسمی «عدم استفاده نخستین» تبدیل شد.از آن روز تا به امروز، زرادخانه چین از یک بمب آزمایشی به صدها کلاهک پیشرفته ارتقا یافته است.
مقایسه توان هسته‌ای چین با آمریکا و روسیه
چین در حال حاضر تلاش دارد تعداد بمب‌های هسته‌ای خود را افزایش دهد. با این حال، این کشور هنوز به لحاظ تعداد، فاصله زیادی با دو قدرت اصلی جهان در این زمینه دارد:
- روسیه: حدود 5 هزار و 500 کلاهک هسته‌ای
- آمریکا: حدود 5 هزار و 200 کلاهک هسته‌ای
- چین: حدود 600 کلاهک
آمار بالا نشان می‌دهد که زرادخانه چین کمتر از 10 درصد از زرادخانه روسیه یا آمریکاست. آنچه در رابطه با چین اهمیت پیدا کرده و باعث شده تحلیل‌گران به آن توجه نشان دهند و منجر به نگرانی غرب شده، سرعت رشد چین در این زمینه است.
ساختار هسته‌ای چین: سه‌گانه اتمی
یکی از مهم‌ترین تحولات چین، حرکت به سمت تکمیل ساختار موسوم به سه‌گانه هسته‌ای (Nuclear Triad) است. این ساختار یعنی داشتن توان حمله اتمی از سه مسیر مختلف:
- موشک‌های قاره‌پیما (ICBM): موشک‌های دوربرد مانند DF-5 و DF-41 که می‌توانند خاک آمریکا را هدف قرار دهند.
- زیردریایی‌های هسته‌ای (SLBM): زیردریایی‌های کلاس جین (Jin) مجهز به موشک JL-3 که قابلیت پرتاب چندین کلاهک از اعماق دریا را دارند.
- بمب‌افکن‌های استراتژیک: بمب‌افکن‌های H-6N که توان حمله موشک‌های کروز هسته‌ای را دارند.
سه‌گانه‌ای که در بالا به آن اشاره شد به چین این امکان را می‌دهد که حتی در صورت نابودی بخشی از نیروهایش، همچنان توان حمله اتمی داشته باشد.
دیوار بزرگ زیرزمینی چین چیست؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها در رابطه با توان هسته‌ای چین، تونل‌های گسترده در این کشور است که به آن لقب «دیوار بزرگ زیرزمینی» را داده‌اند.
این تونل‌ها صدها کیلومتر طول دارند و برای پنهان‌سازی و جابه‌جایی موشک‌های هسته‌ای ساخته شده‌اند. همین موضوع باعث شده تا تخمین دقیق تعداد کلاهک‌های هسته‌ای چین دشوار باشد.
جشن شادی چینی‌ها برای موفقیت آزمایش هسته‌ای در سال 1966
برخی تحلیل‌گران معتقدند که زرادخانه واقعی چین حتی بیش از آمار رسمی است که به آن دسترسی داریم. با این حال، باز هم تمامی این اظهارات در حد گمانه‌زنی است.
چرا چین زرادخانه خود را گسترش می‌دهد؟
چین چندین دلیل مهم دارد که توان هسته‌ای خود را افزیش دهد:
1. رقابت با آمریکا در اقیانوس آرام
چین با آمریکا بر سر تایوان و نفوذ در دریای جنوبی چین اختلاف‌های راهبردی دارد. پکن می‌خواهد نشان دهد که در صورت هرگونه درگیری، توان بازدارندگی هسته‌ای دارد.
2. مقابله با سامانه‌های دفاع موشکی آمریکا
سامانه‌هایی مانند تاد (THAAS) برای رهگیری موشک‌های بالستیک طراحی شده‌اند. چین با توسعه موشک‌های چندکلاهکی (MIRV) و کلاهک‌های مانورپذیر (Hypersonic) تلاش می‌کند این سامانه‌ها را بی‌اثر کند.
3. افزایش نفوذ جهانی
در دنیایی که انرژی و اقتصاد به سرعت در حال تغییر است، چین می‌خواهد از ابزار هسته‌ای برای تقویت جایگاهش به‌عنوان یک ابرقدرت جهانی بهره بگیرد.
پرسش اینجاست که آیا مجموع این‌ها، چین را به یک قدرت هسته‌ای ترسناک تبدیل می‌کند؟
آیا چین یک تهدید هسته‌ای واقعی است؟
چین در سال‌های گذشته زرادخانه هسته‌ای خود را به سرعت توسعه داده است (سالانه حدود 100 بمب اتم به بمب‌های این کشور افزوده شده است). علاوه بر آن، موشک‌های هایپرسونیک را هم که رهگیری آن‌ها تقریبا ناممکن است، افزایش داده است. نسبت به آمریکا و روسیه هم شفافیت کمتری در این زمینه دارد. همه این موارد منجر به نگرانی غرب شده است.
پهپادهای ازدحامی به کمک هوش مصنوعی به صورت گله‌ای حمله می‌کنند و سرنوشت جنگ را تغییر می‌دهند. از فناوری این پهپادها در جنگ اوکراین و یمن بخوانید.
از طرف دیگر، هنوز تعداد بمب‌های هسته‌ای چین کمتر از یک‌دهم زرادخانه آمریکا و روسیه است. به‌علاوه، بخش بزرگی از کلاهک‌های هسته‌ای چین در انبار ذخیره‌اند و در وضعیت آماده‌باش نیستند و در نهایت اینکه، چین رسما دکترین «عدم استفاده اول» (No First Use) را اعلام کرده است. مجموع این عوامل باعث می‌شود که تهدیدهای هسته‌ای چین کم‌رنگ شوند.
با این حال سه پیامد اصلی در رابطه با افزایش توان هسته‌ای چین وجود دارد:
- شروع رقابت تسلیحاتی جدید: آمریکا و روسیه احتمالا تلاش خواهند کرد که چین را وارد مذاکرات کنترل تسلیحات کنند.
- فشار بر همسایگان: کشورهایی مانند هند، ژاپن و کره جنوبی احساس ناامنی بیشتری خواهند کرد.
- افزایش خطر درگیری تصادفی: وقتی تعداد سلاح‌های هسته‌ای بیشتر می‌شود، احتمال خطای محاسباتی یا حوادث ناخواسته هم بالا می‌رود.
مقابله با یک قدرت نوظهور
چین در حال حاضر حدود 24 کلاهک روی پرتابگرهای آماده جایگیری دارد و حدود 6.2 درصد از کل زرادخانه هسته‌ای جهان را در اختیار دارد. هرچند آمریکا و چین حدود 80 درصد از بمب‌های هسته‌ای جهان را در اختیار دارند، چین با 600 بمب اتمی و رشد سریع در این زمینه، می‌تواند موازنه استراتژیک جهانی را بر هم بزند.
این توسعه از یک‌سو می‌تواند تهدیدی برای آمریکا و متحدانش باشد و از سوی دیگر می‌تواند دور تازه‌ای از جنگ سرد هسته‌ای را آغاز کند.
به نقل از : اقتصاد خبر
منبع: اکو ایران
